* còn trực tiếp 10h, khai tại tòa, Dương Chí Dũng cho biết, theo tính nết, phí tổn đưa ụ về, kể cả tu chỉnh là 26 triệu USD. Tiền đầu tư là đi vay nhà băng. Sau này, phương án trả nợ là thành lập công ty cổ phần để huy động vốn, bù đắp lại. 9h55, Tòa hỏi việc lập đoàn khảo sát ụ nổi 83M. Dương Chí Dũng cho biết, đây là một hạng mục của nhà máy tu sửa tàu biển phía Nam. Khi nhà máy chưa được bổ sung vào quy hoạch mà đã tiến hành việc mua ụ nổi, Dương Chí Dũng công nhận là không đúng quy trình. Lý do làm ngược quy trình là vì khi đó phía Nga rao bán ụ này. Khi đó, Vinashin đã mua về 2 ụ nhưng đều bị chìm đắm trong quá trình lai dắt về Việt Nam. Bị cáo Dương Chí Dũng đổ cho Mai Văn Phúc là quyết định mua ụ nổi 83M. Dương Chí Dũng nói khi đó bị cáo đề nghị mua ụ ở Na Uy vì còn mới nhưng không hiểu sao sau đó tổng giám đốc trình lên lại là ụ 83M. Có nhiều ụ nổi khác cũng được chào hàng thời điểm đó nhưng việc quyết định khảo sát ụ 83M, Dương Chí Dũng cũng khẳng định là do Mai Văn Phúc. Trước khi đoàn khảo sát đi, cựu chủ toạ Vinalines khẳng định không chỉ đạo về việc mua hay không mua ụ nổi với bất cứ ai. Khi anh em về báo cáo kết quả khảo sát, biếu cả một chai rượu, bị cáo cũng không hỏi rõ hơn thông tin gì. Bị cáo chỉ biết, ụ này đáp ứng đề nghị nâng đỡ tàu 50.000 tấn, mua ụ cũ thì đỡ tiền đi vay. Mục đích đưa ụ nổi về trước khi xây dựng nhà máy là để tu sửa xong thì cho thuê để khai phá luôn. Ụ được đưa về neo đậu ở Đồng Nai (gần vị trí dự định làm nhà máy). Khi đưa được về, đúng thời khắc xảy ra vụ Vedan nên việc thẩm định đánh giá tác động môi trường bị đình lại 2 năm. Và thực tế, cho đến hiện thời, ụ vẫn chưa được tu chỉnh, chỉ là khối sắt phế liệu đồ sộ vẫn không ngừng gây tốn kém, bán thanh lý cũng không được. 9h47, Dương Chí Dũng khai, chủ trương đầu tư nhà máy tu bổ tàu biển phía Nam từ năm 2006, khi đó Dương Chí Dũng đương là Tổng GĐ Vinalines. Dự án khai triển sau khi HĐQT có văn bản mỏng Bộ GTVT vì coi như báo cáo là được ưng ý. Văn bản thông báo quan điểm của Thủ tướng là “đồng ý về nguyên tắc”, Dương Chí Dũng cho rằng như thế là được triển khai. Tuy nhiên, văn bản này cũng nêu đề nghị phải bổ sung dự án vào quy hoạch tổng thể phát triển ngành công nghiệp tàu biển. Về điểm này, Dương Chí Dũng nhận là sai, làm trái chỉ đạo Thủ tướng. Mai Văn Phúc cũng biết về văn bản này và cũng không đề cập việc khai triển là trái quan điểm Thủ tướng.
9h44, trước khi thẩm vấn, chủ tọa phiên tòa đề nghị lực lượng áp điệu cách ly ba bị cao Huỳnh Hữu Đức, Lê Ngọc Triện, Lê Văn Lừng và bắt đầu xét hỏi bị cáo Dương Chí Dũng. 9h23, chấm dứt phần thủ tục, phiên tòa bắt đầu chuyển sang phần thẩm vấn. Tòa bắt đầu tóm tắt lại nội dung vụ án cùng các nội dung kháng cáo.09h21, sau 5 phút hội ý, chủ tọa phiên tòa cho rằng, trong quá trình xét xử, Tòa sẽ xem xét đề nghị của luật sư về việc triệu tập nhân chứng (trong đó có người ở Liên bang Nga) được cho là có thể biết về tỷ lệ ăn chia cụ thể trong số tiền hơn 1,66 triệu USD liên can trong vụ án. Đối với nhân chứng là lái xe của bị cáo Sơn, bị cáo
9h14, sau khi các trạng sư có quan điểm triệu tập nhân chứng, chủ tọa phiên tòa Nguyễn Văn Sơn quyết định tạm dừng xét xử để hội ý. 9h12, trạng sư Ngô Ngọc Thủy (gượng nhẹ cho bị cáo Dương Chí Dũng), cho rằng, đây là vụ án có bị cáo Đang đối mặt với bản án cao nhất là tử hình. Bởi vậy, HĐXX cần coi xét đầy đủ các nguyên tố, tài liệu liên quan đến vụ án. Luật sư Thủy cho rằng, đã cung cấp ý kiến của nhân chứng cho Tòa. Thành ra, đề nghị triệu tập thêm nhân chứng này là rất chính đáng, giúp HĐXX làm rõ bản chất vụ án. 9h09, luật sư Thắng đề nghị HĐXX triệu tập thêm 3 nhân chứng (2 ở Nga, 1 lái xe của Trần Hải Sơn, người được cho đã chở Dương Chí Dũng khi bỏ trốn). Ngay sau đó, vị chủ tọa hỏi ý kiến đại diện cơ quan viện kiểm sát. Theo đó, kiểm sát viên này cho rằng, việc có thể triệu tập nhân chứng, có được là tốt. Tuy nhiên, những yêu cầu đó không cố định, Tòa có thể tiếp vụ án.
Trước khi vào phần rà căn cước, các bị cáo khác đã được tháo còng tay, riêng bị cáo Mai Văn Phúc (cựu Tổng GĐ Vinalines) vẫn bị còng tay. Vị chủ tọa phiên tòa đã đề nghị lực lượng giải tháo còng tay đối với bị cáo Mai Văn Phúc. Trước phiên xử phúc án sáng nay, tòa cũng nhận được đơn xin xử vắng mặt của chị Phan Thị Thảo - người có quyền lợi và trách nhiệm liên hệ. Sáng nay (22/4), Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội mở phiên xét xử phúc thẩm vụ án thụt két tài sản, cố ý làm trái quy định của quốc gia về quản lý kinh tế xảy ra tại Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines). Dự kiến phiên xét xử kéo dài 3 ngày. Chủ tọa phiên tòa là ông Nguyễn Văn Sơn (quan toà Tòa phúc thẩm Tòa án quần chúng vô thượng tại Hà Nội). Phiên tòa có quờ quạng 16 trạng sư tham gia biện hộ cho các bị cáo. Trong đó, 3 luật sư Trần Đình Triển, Ngô Ngọc Thủy và Trần Đại Thắng (Đoàn luật sư TP Hà Nội) bào chữa cho Dương Chí Dũng. Bàn thảo với một tờ báo trước đó, luật sư Trần Đình Triển - người bảo vệ quyền lợi của Dương Chí Dũng đã sang tận Singapore để lấy lời khai của ông Goh Hoon Seow, giám đốc điều hành công ty AP - nơi có liên can đến số tiền 1 triệu 660 ngàn USD trong giao kèo mua ụ nổi với giá 83 triệu USD trước đây. 8h50, chủ tọa phiên tòa đương ban bố quyền và bổn phận của các bị cáo, phổ biến nội quy phiên tòa... 8h47, bị cáo Mai Văn Phúc đáp phần kiểm tra căn cước của Hội đồng xét xử. 08h45, bị cáo Dương Chí Dũng ra tòa trong y phục áo sơ mi sáng màu. 8h42, HĐXX bắt đầu rà căn cước 9 bị cáo có đơn chống án. Trong số các bị cáo, duy nhất bị cáo Bùi Thị Bích Loan – cựu kế toán trưởng Vinalines không kháng án. 8h28, HĐXX bắt đầu làm việc, yêu cầu thư ký phiên tòa ít các thành phần tham dự phiên tòa.Các cơ quan Bộ Tài chính, Cục Đăng kiểm, Bộ GTVT được mời dự phiên tòa nhằm làm rõ bản tính vụ án. 8h24, Thư ký phiên tòa đương rà soát căn cước bị cáo cùng các bên can hệ. Trạng sư bào chữa cho bị cáo Dương Chí Dũng, ông Trần Đình Triển chưa có mặt. 8h19, những người ra vào hội sở TAND Tối cao phải xuất trình giấy tờ, rà soát chặt.
7h50, một chiếc xe thùng duy nhất chóng vánh tiến vào cổng tòa. Đây chính là xe chở bị cáo quan yếu nhất - Dương Chí Dũng. Ngay khi tiến vào bên trong, lực lượng công an mau chóng trải bị cáo vào trong phòng chờ xét xử. Các bị cáo khác cũng được dẫn vào trong phòng chờ. 7h54, những người được mời và triệu tập dự tòa, đương khẩn trương làm thủ tục để vào trong phòng xử. Các phóng viên báo đài cũng tới rất sớm để đưa tin. Được biết, có khoảng 25 cơ quan báo, đài được cấp thẻ dự tòa. 7h48, ngay từ sáng sớm, đông đảo người dân đã có mặt trước cổng trụ sở TAND Tối cao (262 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội) để theo dõi phiên tòa. Lực lượng công an, cảnh sát liên lạc được bố trí chốt chặn tại các ngã tư dẫn tới tòa từ rất sớm để điều tiết liên lạc, đảm bảo an ninh trật tự.
Sáng qua (21/4), ông Nguyễn Hùng Sơn, Phó cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP Hà Nội, cho biết gia đình bị cáo Dương Chí Dũng đã đến Cục này nộp 4,7 tỉ đồng bạc khắc phục hậu quả trong vụ án xảy ra tại Vinalines. Gia đình bị cáo Mai Văn Phúc cũng đã nộp 3,5 tỉ đồng bạc khắc phục hậu quả. Theo trạng sư Trần Đình Triển, đây là nuốm của gia đình các bị cáo nhằm mong muốn Dương Chí Dũng và Mai Văn Phúc được giảm nhẹ hình phạt tại phiên tòa phúc án. Dù cơ quan chức năng không tiết lộ số tiền này để khắc phục hậu quả cho hành vi nào nhưng theo các luật sư, việc gia đình bị cáo nộp tiền để khắc phục hậu quả vẫn được coi là một tình tiết để giảm nhẹ mức án cho bị cáo. Can dự tới quy định về khắc phục hậu quả bằng tiền trong Bộ luật Hình sự (BLHS) Việt Nam, luật pháp có nêu rõ: “Quy định luật pháp liên can tới vấn đề khắc phục hậu quả bằng tiền được nêu rõ tại quyết nghị 01/2001 của Hội đồng quan toà – Tòa án quần chúng. # Tối cao, mục 4 hướng dẫn xử lý với tội thụt két tài sản: Người phạm tội phải bị xử phạt tử hình, nhưng người phạm tội đã bồi hoàn được một phần đáng kể giá trị tài sản bị chiếm đoạt (hoặc người nhà thích, ruột rà... Của người phạm tội đã đền bù thay cho người phạm tội) thì có thể không xử phạt tử hình người phạm tội và tùy vào số tiền đã đền bù được mà có thể xử phạt người phạm tội tù chung thân hoặc tù có hạn. Quyết nghị 01/2001 còn nêu rõ trường hợp được coi là đã bồi thường một phần đáng kể giá trị tài sản bị cướp đoạt nếu: Đã đền bù được chí ít một phần hai giá trị tài sản bị cướp đoạt; Đã bồi hoàn được từ một phần ba đến dưới một phần hai giá trị tài sản bị chiếm đoạt, nếu có căn cứ chứng minh rằng người phạm tội (hoặc người nhà thích, cật ruột... Của người phạm tội) đã thực hiện mọi biện pháp để bồi hoàn giá trị tài sản bị chiếm đoạt (đã bán hết nhà ở, tài sản có giá trị; cầm vay, mượn... Đến mức tối đa)”. Như vậy, có thể khẳng định rằng, việc gia đình bị cáo Dũng nộp tiền khắc phục hậu quả sẽ là một tình tiết mới để giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo trong phiên Tòa phúc án hôm nay. Trước đó, trong vụ án xét xử nguyên Đại tá công an Dương tự tôn về tội tổ chức cho anh trai mình trốn ra nước ngoài, Dương Chí Dũng đã khai tại tòa rằng một “ông anh” trong Bộ Công an chính là người mật báo cho mình trước khi có quyết định khởi tố vì những sai phạm trong vụ án tại Vinalines. Ông Dũng còn tố giác “ông anh” này đã nhận của mình tổng cộng 510.000 USD để giúp “chạy án”. Từ những lời khai trên, ngày 8/1/2014, TAND TP Hà Nội đã khởi tố vụ án cố ý làm lộ bí mật Nhà nước. Tuy nhiên, sau đó một thời gian thì ông anh này - tức Tướng Phạm Quý Ngọ đã qua đời. Nhiều người băn khoăn liệu vụ án này sẽ được giải quyết như thế nào. Việc điều tra những nội dung can dự đến lời khai của Dương Chí Dũng sẽ đấu ra sao? Đàm luận với Kiến Thức trước đó, trạng sư Hoàng Văn Thạch, Đoàn luật sư Hà Nội, Văn phòng trạng sư Trí Minh, cho hay, ngay khi ông Ngọ tắt thở, toàn bộ những gì can dự đến tố tụng, đến thân phận pháp lí của ông này xem như chấm dứt. “Trong vụ án này, ông Dương Chí Dũng đã tố giác hành vi của “ông anh” trên. Đây là căn cứ để khởi tố vụ án “Cố ý làm lộ bí ẩn Nhà nước”. Đến nay, cơ quan điều tra mới chỉ Khởi tố vụ án, chưa khởi tố bị can. Tuy nhiên, nghi phạm chính trong vụ án – cũng là người bị tố giác đã mất. Do vậy, nếu đã có quyết định khới tố vụ án nhưng chưa tiến hành hoạt động điều tra thì căn cứ theo quy định tại khoản 7 điều 107 và khoản 1 điều 108 Bộ luật tố tụng hình sự, người đã ra quyết định khởi tố vụ án, phải ra quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố; song song, thông báo cho người đã tố giác (tức ông Dương Chí Dũng) biết và gửi quyết định này cùng ắt hồ sơ vụ án cho Viện kiểm sát trong vòng 24 giờ. Trường hợp đã tiến hành hoạt động điều tra thì cứ theo Điều 164 Bộ luật tố tụng hình sự, cơ quan điều tra ra bản kết luận điều tra và quyết định đình chỉ điều tra. Trường hợp mà ngoài “ông anh” này ra còn có nghi phạm khác can hệ tới lời khai của Dương Chí Dũng và tới vụ án thì chỉ đình chỉ điều tra đối với mình ông này. Còn vụ án và nghi phạm khác thì vẫn điều tra. Khi nghe lời khai của bị cáo Dương Chí Dũng, TAND TP Hà Nội chỉ khởi tố vụ án làm lộ bí ẩn Nhà nước. Nhưng, trong lời khai của Dương Chí Dũng còn có vụ án hối lộ 20.000 USD liên quan đến một quan chức khác của ngành công an, nên cơ quan điều tra phải nối công việc của mình”, trạng sư Thạch nói. Tại phiên phúc án, có 9 bị cáo bị đưa ra xét xử. Riêng bị cáo Bùi Thị Bích Loan, nguyên kế toán trưởng Vinalines, không kháng cáo. Các bị cáo bị đưa ra xét xử về tội hà lạm tài sản và cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng gồm: - Dương Chí Dũng (nguyên chủ tịch HĐQT Vinalines, nguyên cục trưởng Cục Hàng hải, Bộ GTVT) - Mai Văn Phúc (nguyên giám đốc điều hành Vinalines, nguyên phó vụ trưởng Vụ chuyển vận, Bộ GTVT) - Trần Hải Sơn (nguyên tổng giám đốc Công ty TNHH tu chỉnh tàu biển Vinalines) - Trần Hữu Chiều (nguyên phó giám đốc điều hành Vinalines) - Mai Văn Khang (nguyên phó tổng giám đốc Công ty TNHH một thành viên tải viễn dương Vinashin thuộc Vinalines) - Lê Văn Dương (đăng kiểm viên Chi cục Đăng kiểm số 6, Cục Đăng kiểm VN) - Huỳnh Hữu Đức, Lê Văn Lừng, Lê Ngọc Triện (nguyên cán bộ Chi cục thương chính Vân Phong, Khánh Hòa) Trước đó, bản án sơ thẩm ngày 16/12/2013 của Tòa án dân chúng TP Hà Nội đã kết án ông Dương Chí Dũng tử hình về hai tội tham ô tài sản và cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Cùng ra tòa và lãnh án với ông Dũng là chín người khác nguyên là cán bộ của Vinalines, Cục Đăng kiểm VN và Chi cục thương chính Vân Phong, Khánh Hòa. Các bị cáo bị buộc tội đã nhập khẩu ụ nổi 83M hỏng hóc nặng, không có khả năng hoạt động được. Việc làm này đã trái nguyên tắc, trái quy định của Nhà nước gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 366 tỉ đồng. Sau khi mua thành công ụ nổi 83M, Dương Chí Dũng và một số bị cáo khác chia nhau 1,666 triệu USD tiền “lại quả”. Minh Hiếu |