Thứ Bảy, 27 tháng 7, 2013

Sức lan tỏa hình ảnh "Sen" trong đời sống tầng lớp (1)

Việt Nam là một trong số các quốc gia no ấm nhất về đa dạng sinh vật học, là sơn hà có nhiều loài hoa đẹp. Từ ngàn xưa, hoa đã rất gần gũi và gắn bó với đời sống văn hóa của người dân Việt Nam. Tuy nhiên cho đến nay, Việt Nam vẫn chưa có Quốc hoa, chưa có văn bản nào công nhận Quốc hoa của Việt Nam, trong khi hầu hết các nước trong khối ASEAN và nhiều nước ở châu Á cũng như trên thế giới đã có.

Từ thực tế đó, Bộ VHTTDL, đơn vị được giao nhiệm vụ chủ trì xây dựng Đề án Quốc hoa Việt Nam đã tổ chức một số hội thảo xung quanh vấn đề này. Đa số ý kiến của các nhà quản lý, nhà nghiên cứu, nhà khoa học và dân chúng đều đồng tình cho rằng, việc suy tôn Quốc hoa Việt Nam là cấp thiết vì đây là hoài vọng của quần chúng song song cũng là đề nghị xuất hành từ hoạt động trong nước và đối ngoại . Không những vậy, vấn đề xây dựng Quốc hoa Việt Nam cũng nhằm thực hiện Nghị quyết Trung ương V (khóa VIII) về xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến mặn mà bản sắc dân tộc; nhằm thực hành chiến lược văn hóa đến năm 2020 là: tăng cường giáo dục đạo đức, xây dựng con người mới, đời sống văn hóa mới trong nhân dân, tăng cường, chủ động cộng tác và giao lưu quốc tế về văn hóa.

Như vậy có thể nói, Đề án Quốc hoa Việt Nam của Bộ VHTTDL được coi là cơ sở khoa học và thực tiễn của việc chọn lọc và suy tôn Quốc hoa Việt Nam, trên cơ sở đó đề xuất tôn vinh loài hoa điển hình nhất, mô tả hội tụ nhất bản sắc con người và giang sơn Việt Nam.

Sen hồng xứng đáng trở thành Quốc hoa Việt Nam.

Hành trình đi tìm quốc hoa

Ngay sau khi có chủ trương về việc xây dựng Đề án Quốc hoa Việt Nam, ngày 21/4/2010, Bộ VHTTDL đã có quyết định thành lập Ban Chỉ đạo và Tổ soạn Đề án. Ngay trong lần tổ chức Hội thảo đầu tiên về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Lê Tiến Thọ cho rằng, việc xác lập Quốc hoa là cấp thiết dù rằng để đạt được sự đồng thuận tuyệt đối là rất khó, song song khẳng định, sau Hội thảo này, Bộ VHTTDL sẽ đấu tham khảo ý kiến các nhà khoa học, các nhà văn hóa để chọn ra một loại hoa chính thức để lấy quan điểm dư luận, trình Chính phủ, thậm chí cả Quốc hội để được ưng chuẩn một cách chính thức.

Tính từ ngày đó đến nay, đã có nhiều Hội nghị, Hội thảo về sự cấp thiết của việc lựa chọn và tôn vinh Quốc hoa Việt Nam cũng như các cuộc triển lãm, trưng cầu dân ý trong cả nước và Sen hồng luôn được xem là ứng viên "nặng ký" nhất cho danh hiệu Quốc hoa Việt Nam. Theo ông Phan Đình Tân, Phó Chánh Văn phòng, người phát ngôn của Bộ VHTTDL, qua các đợt trưng cầu ý kiến, Sen hồng được người dân từ Bắc tới Nam ủng hộ, thích hợp với các tiêu chí tuyển lựa Quốc hoa và cũng không lẫn với quốc hoa của nước nào.

Trên thực tế, Sen hồng được nhiều nhà nghiên cứu, cũng như tỷ lệ người ủng hộ khá cao trong những cuộc dò hỏi bởi Sen hồng gần gũi với người Việt từ Bắc chí Nam, là biểu tượng của văn hóa Phật giáo, tôn giáo gắn liền với lịch sử dân tộc. Hình ảnh hoa Sen, cây Sen từ lâu cũng quen thuộc trong hồ hết các công trình kiến trúc, điêu khắc của Việt Nam. Hoa Sen không chỉ gần gụi mà còn là loài tượng trưng cho vẻ đẹp tươi sáng, cao sang và tinh khiết mang tính dân tộc, từ lâu đời được phần nhiều người Việt Nam yêu thích và tôn vinh, dư luận quốc tế xác nhận.

Theo PGS.TS Ngôn ngữ học Phạm Văn Tình, Hoa Sen gắn liền với nền văn hóa dân tộc từ xa xưa. Người dân Việt Nam ai ai cũng biết đến câu ca dao: “Hôm qua tát nước đầu đình/ Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa Sen”. Trong tiềm thức mỗi người Việt Nam, hoa Sen thanh cao, đẹp đẽ và gần gũi. Đó là trong văn chương dân gian, còn ở thời đương đại, hoa Sen gắn với Bác Hồ (Tháp Mười đẹp nhất bông Sen/ Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ). Sen còn gắn với đạo Phật, là một hình ảnh thanh khiết vô nhiễm trong đời sống tâm linh của người Việt Nam, ăn nhập để biểu đạt tinh thần cốt cách dân tộc. Thành ra việc lựa chọn hoa Sen là Quốc hoa đích thực hợp lý.

Đồng ý kiến với PGS. TS Ngôn ngữ học Phạm Văn Tình, ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm đã đưa ra quan điểm cá nhân chủ nghĩa của mình trong việc chọn lựa quốc hoa, rằng quốc hoa phải biểu lộ được tinh thần dân tộc. Ông Thành cho biết: "Theo tôi, quốc hoa là tượng trưng ý thức cao quý và tôi chọn hoa Sen làm Quốc hoa Việt Nam. Hoa Sen là biểu trưng tinh thần, tượng trưng văn hóa do hoa Sen tụ hội đủ các tiêu chí làm quốc hoa chứ không phải là các tiêu chí mà người ta đòi hỏi ở một loài hoa phải có... Hoa Sen còn gợi cho người ta nhiều hệ trọng đẹp. Rất cao nhã, tinh khiết. Từ bùn vươn lên, như mình từ nghèo khổ, từ nô lệ mà vươn lên”.

Trong các lần lấy quan điểm quần chúng. #, Tại Hà Nội, 20.000 quan điểm công chúng cho thấy 62% chọn hoa Sen, 16% chọn hoa đào, 5% chọn hoa ban và 2% chọn hoa tre; tại Đà Nẵng, 10.000 ý kiến có 97% chọn Sen hồng, số còn lại chọn hoa mai, Sen vàng và các loại hoa khác; tại TPHCM, trong 40.000 ý kiến có 71% chọn Sen hồng. Kết quả dò hỏi dư luận của trang mạng quochoavietnam.Com.Vn cũng cho kết quả áp đảo là hoa Sen.

Phải xác nhận rằng, việc đông đảo người dân tham gia bầu chọn Quốc hoa đã diễn đạt sự quan hoài sâu sắc đến vấn đề này và Sen hồng đã luôn đứng ở Top đầu của sự tuyển lựa đó.

Theo Cinet