Học ngoại ngữ mà cứ như hoạt động ngoại giao. Cho tới khi Mỹ bỏ cấm vận, cần tới Anh văn như sự lựa chọn của đời mới… thì mình đã già.
Nhưng đã từng lều chiếu thành cụ Đầu Xứ Tố, cho tới khi đã già, bậc túc nho lão thành Ngô Tất Tố vẫn còn đi học chữ Tây. Sách có đoạn kể chuyện cụ học Pháp văn, mong muốn chuyển từ một tử ngữ sang một sinh ngữ: Thầy giảng cây mía giống cây tre, cây tre tiếng Pháp là bam-bu (bambou), hít cây tre ấy có nước. Nước là ô (eau), thành thử cây mía tiếng Tây gọi là bam-bu-hit-ra-lô. Bác Tố lầm bầm bam-bu-hit-ra-lô rồi học tiếp lanh nhanh là cái tàu điện, đanh đông là cái đỉnh đồng, lơ sơ vơ là anh sợ vợ, la bô ra toa (laboratoire) là Lã Bố ra tòa…
Tới chữ ra tòa, bác Tố mới biết là mình bị lũ trẻ chọc quê. Già mới học khổ thế. Nhưng học sớm thời còn trẻ em như Nguyễn Công Hoan học tiếng Tây nào có sướng gì hơn. Nguyễn Công Hoan học tiếng Tây một thầy ký rượu. Thầy vừa đệm độc huyền, vừa ngâm làm mẫu theo lối “Sà-goòng” bài học ngồi buồn kể chuyện Phăng-xe: Cowlu (clou) chính thực cái đanh, Li mô nát đờ (limonade) nó gọi nước chanh rõ ràng…
Rõ ràng già hay trẻ chẳng thành vấn đề. Cần học thì cứ học. Như bác Ba Đèn ống, thợ điện về hưu người lối xóm, tối nay mới qua nhà mượn sách học Anh văn. Hỏi bác học theo chương trình nào New Concept, Follow me, hay English for today, bác nói: Chương trình Anh ngữ bao bì, tao chỉ học để hàng Mỹ nó tràn sang, mình đủ sức nhìn bao bì, phân biệt được gói đường với gói muối. Vậy thôi!
Trần Quốc Toàn
|